شناسهٔ خبر: 21966 - سرویس دیگر رسانه ها
نسخه قابل چاپ

فرمایشی بودن برخی سرفصل‌های دانشگاهی

شیوا شکاری، مدیر انتشارات جامعه‌‌شناسان معتقد است که برخی سرفصل‌های دانشگاهی چندین سال است که به‌صورت فرمایشی اعلام می‌شوند، بنابراین این امکان وجود دارد که چندان با علم روز هماهنگی نداشته باشند.

به گزارش «فرهنگ امروز» به نقل از ایبنا؛ شکاری در تشریح مبانی تولید کتاب‌های دانشگاهی اظهار کرد: نخستین مرجع تولید منابع دانشگاهی، سرفصل‌های مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی است. البته زمینه‌های دیگر نیز می‌توانند به‌عنوان منبع درسی دانشگاهی مطرح باشند. 

پایانی برای علم وجود ندارد
وی افزود: بسیاری از دانشجویان برای تهیه پایان‌نامه‌های دانشگاهی به منابعی بیش از سرفصل‌های معرفی شده نیاز دارند. از سوی دیگر، برخی مولفان و مترجمان با بررسی نیاز‌های علمی به انتشار کتاب دست می‌‌زنند.

شکاری درباره دیدگاهش راجع به سرفصل‌های مصوب دانشگاهی گفت: پایانی برای علم وجود ندارد، بنابراین سرفصل‌های اعلامی نقطه پایان در تولید کتاب‌های دانشگاهی نخواهد بود، بلکه هر موضوعی که قابلیت پژوهش داشته باشد، ظرفیت ارایه در قالب کتاب را نیز دارد. 

صاحبان نحله فکری باید اجازه نقد و نظر داشته باشند
این فعال حوزه نشر دانشگاهی ادامه داد:‌ برخی سرفصل‌های دانشگاهی چندین سال است که به‌صورت فرمایشی اعلام می‌شوند، بنابراین این امکان وجود دارد که چندان با علم روز هماهنگی نداشته باشند. در نتیجه برای پیشگیری از انتشار آثاری با محتوای قدیمی، باید به تولید کتاب توجه کنیم. 

مدیر انتشارات جامعه‌‌شناسان در ادامه اظهار کرد: ارزیابی کتاب‌های دانشگاهی نباید فقط از سوی ارگان‌‌های دولتی صورت گیرد، بلکه مدرسان رشته‌های مختلف باید در بررسی کتاب‌های دانشگاهی ابراز عقیده کنند. به‌عبارتی دیگر، صاحبان نحله فکری مختلف، باید در بررسی منابع دانشگاهی اجازه ارایه نظر و نقد داشته باشد. 

ارزیابی کتاب‌ دانشگاهی نباید منحصر به مدرس دانشگاه باشد
شکاری افزود:‌ کارشناسان مجموعه‌های تحقیقاتی یعنی افرادی که ارتباط مستقیمی با دانشگاه‌ها ندارند نیز می‌‌توانند در ارزیابی کتاب‌های دانشگاهی نقش داشته باشند. بنابراین معتقدم که ارزیابی کتاب‌های دانشگاهی نباید منحصر به مدرسان دانشگاه باشد. بنده به شخصه افراد صاحبنظری را می‌شناسم که به‌صورت مستقل در حوزه نشر دانشگاهی حضور دارند. شناسایی این دسته افراد به هیچ‌وجه کار سختی نیست. 

وی درباره نحوه همفکری کارشناسان حوزه نشر دانشگاهی نیز گفت: برای دور هم جمع شدن کارشناسان حوزه نشر دانشگاهی، اعم از دولتی و غیردولتی، نیازی به حضور فیزیکی این افراد در یک مکان مشخص نیست، بلکه باید از ظرفیت‌های فضای مجازی برای این هم‌فکری و تبادل‌نظر استفاده کرد. 

نظر برخی افراد تا ۷۰ درصد قابل پیش‌بینی است
عضو انجمن فرهنگی ناشران کتاب دانشگاهی، با تاکید بر استفاده از نظرات صاحبنظران غیردولتی در بررسی منابع دانشگاهی

برخی سرفصل‌های دانشگاهی چندین سال است که به‌صورت فرمایشی اعلام می‌شوند، بنابراین این امکان وجود دارد که چندان با علم روز هماهنگی نداشته باشند

تصریح کرد: باید از همه کارگزاران رشته‌های دانشگاهی، برای ارزیابی کتاب‌های دانشگاهی استفاده کرد؛ در ارزیابی آثار دانشگاهی نباید به نظرات افرادی محدود شد که تا ۷۰ درصد قابل پیش‌بینی‌ است.


دانشجوی نخبه می‌تواند منتقد اثر دانشگاهی باشد
وی در ادامه درباره اعتقاد برخی فعالان حوزه نشر به نقش دانشجویان در ارزیابی کتاب‌های دانشگاهی گفت:‌ هر چند دانشجویان مخاطبان اصلی منابع دانشگاهی هستند، اما به‌طور کامل با چنین نظری موافق نیستم، چراکه دانشجو هنوز در ابتدای راه کسب دانش است و بنابراین ارزیابی این قشر همه ‌جانبه و کامل نخواهد بود.

مدیر انتشارات جامعه‌شناسان اظهار کرد:‌ دانشجویان نخبه که علاوه بر کتاب درسی به دنبال شناسایی و مطالعه منابع دیگر نیز هستند، می‌توانند در مقام منتقد آثار دانشگاهی، حاضر شوند. در مقابل دانشجویی که با اکتفا به جزوه مدرس فقط به دنبال نمره قبولی واحد درسی است، قابلیت ارزیابی کتاب دانشگاهی را ندارد؛ برای ارزیاب‌های منابع دانشگاهی، معیار‌هایی وجود دارد.

مروری بر پرونده
مدیر مرکز نشر دانشگاهی با اشاره به این‌که ویراستاری مشکل نخست نشر دانشگاهی است، بیان کرد: پیش از رشد جهشی ناشران حوزه دانشگاهی در اوایل دهه ۷۰ ، نظارت درون‌سازمانی بر نشر دانشگاهی وجود داشت. گفت‌و‌گوی کامل خبرنگار (ایبنا) با بهمن حاجی‌پور را اینجـــــــــا بخوانید. 

مدیر نشر دانشگاهی و نایب رئیس انجمن فرهنگی ناشران کتاب دانشگاهی اظهار کرد:‌ بیش از ۹۰ درصد منابع دانشگاهی ما ترجمه است، بنابراین تمرکز بیشتر ناشران دانشگاهی بر مراحل آماده‌سازی این‌گونه آثار است. گفت‌و‌گوی کامل خبرنگار (ایبنا) با مهندس مسعود پایدار را اینجــــــــا بخوانید.

عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی، در تشریح مبانی تالیف کتاب دانشگاهی گفت:‌ مولف کتاب دانشگاهی به‌عنوان فرد آشنا به مفاهیم تخصصی، باید ویراستار آثار خود باشد. گفت‎و‌گوی کامل خبرنگار (ایبنا) با داور شیخاوندی را اینجــــــــا بخوانید.

مدیر نشر رسا با اشاره به این‌که در حوزه نشر کتاب دانشگاهی شاهد سقوط اخلاقی هستیم گفت: آثاری که نام سه نویسنده، شامل دو دانشجو و یک مدرس در شناسنامه آن ديده مي‌شود، مطمئن باشید کار دانشجويان بوده و در قالب طرحي مطالعاتی یا ترجمه به سرانجام رسيده است. گفت‎و‌گوی کامل خبرنگار (ایبنا) با محمدرضا ناجیان را اینجــــــــا بخوانید.

رئیس سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی معتقد است که ارزیابی و نظارت بر تولید کتاب‌های دانشگاهی، نتیجه آراء و نظرات عقل جمعی است. گفت‎و‌گوی کامل خبرنگار (ایبنا) با محمد سلگی را اینجــــــــا بخوانید.

مدیر انتشارات خانه زیست‌شناسی معتقد است که وجود مشکل در تالیف آثار دانشگاهی سابقه ۲۵ ساله دارد. به تعبیر مصطفی پویان، قلم به‌دست بودن، یعنی انشا‌‌نویس موفق، نه املا‌‌نویس. متن کامل گفت‌وگوی خبرنگار (ایبنا) با مصطفی پویان را اینجــــــــا بخوانید.

رئیس پژوهشکده پوشش‌های سطح و فناوری‌‌های نوین معتقد است که اگر کتابی

دانشجویان نخبه که علاوه بر کتاب درسی به دنبال شناسایی و مطالعه منابع دیگر نیز هستند، می‌توانند در مقام منتقد آثار دانشگاهی، حاضر شوند

در حوزه صنعت، تولید و با ضعف محتوایی منتشر شود، موجب از بین رفتن اعتبار نویسنده و ناشر خواهد شد. گفت‎و‌گوی کامل خبرنگار (ایبنا) با زهرا رنجبر رااینجــــــــا بخوانید.

مشاور عالی رئیس دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی با اشاره به لزوم بررسی کیفیت منابع خودآموز دانشگاهی گفت: کتاب دانشگاهی باید آموزش‌محور باشد و محتوای آموزشی باید ارتباطی طولی با محتواهای قبلی و ارتباط عرضی با مفاهیم مشابه داشته باشد. گفت‎و‌گوی کامل خبرنگار (ایبنا) با دکتر رسول میرزایی را اینجـــــــــا بخوانید.

استادیار دانشگاه تربیت دبیر دانشگاه شهید رجایی، نیازسنجی را اساس تالیف منبع دانشگاهی دانست و گفت: مولف کتاب‌های دانشگاهی به پختگی و شناخت علمی نیاز دارد و به عبارتی باید از مشق سربازی به سرداری برسد. متن کامل گفت‌و‌گوی خبرنگار ایبنا با دکتر رضا نجاتی را اینجـــــــــا بخوانید.

مدرس دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، معتقد است که روش‌های یادگیری در کتاب‌های دانشگاهی ما نمود ندارند و اهداف آموزشی در این آثار مشخص نیست، در حالی‌که ابتدا باید اهداف تعیین و سپس به محتوا پرداخته شود. گفت‌و گوی کامل خبرنگار (ایبنا) با دکتر مهدی اسماعیلی را اینجــــــــــابخوانید. 

عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی معتقد است که نادیده انگاشتن مشخصه‌های زبانی در متون دانشگاهی، خیانتی نابخشودنی به نسل‌های آینده است، چراکه نه تنها مانع فهم و درک صحیح، بلکه موجب حیرانی و سرگردانی جوانان می‌شود. متن کامل گفت‌و‌‌گوی خبرنگار ایبنا با دکتر نگار داوری اردکانی را اینجـــــــــا بخوانید. 

استادیار سازمان مطالعه و تدوين کتب علوم انسانی «سمت» معتقد است که در سه دهه گذشته، از نظر آمار تولید کتاب پیشرفت داشته‌ایم ولی از نظر کیفیت وضعیت مناسب نیست، چراکه در حوزه تولید کتاب دانشگاهی، متخصص نداریم. متن کامل گفت‌و‌گوی خبرنگار (ایبنا) با دکتر محمد آرمند رااینجــــــــا بخوانید.

مدیر انتشارات بشری، معتقد است که نشر افست به هیچ عنوان نشر نیست و کپی محسوب می‌شود، چون ناشر افست،‌ فقط جنبه مالی را درنظر می‌گیرد. متن کامل گفت‌و‌گوی خبرنگار ایبنا با دکتر محسن کفاشی را اینجـــــــــابخوانید.

بهرام آبادی، مدیر گروه مطالعات کتاب درسی سازمان سمت، با اشاره به اهمیت نظارت جامعه دانشگاهی بر کتاب‌های مرتبط با این گروه گفت: دانشجو در خط مقدم نظارت بر کتاب‌های دانشگاهی قرار دارد. متن کامل گفت‌وگوی خبرنگار (ایبنا) با دکتر مهدی زارع بهرام آبادی را اینجـــــــــا بخوانید. 

رئیس هیات‌ مدیره انتشارات «آثار سبحان» نبود قانون کپی‌رایت را در کشور، مساله اصلی و بزرگ پیش‌روی نشر دانشگاهی می‌داند و عنوان می‌کند ناشر با زحمت و صرف هزینه کتابی را منتشر می‌کند ولی وقتی دانشجو با کتاب کپی‌شده ولی نصف قیمت از روی نسخه اصلی مواجه می‌شود با خود می‌گوید «چرا کتاب ارزان نخرم؟» متن کامل گفت‌و‌گوی خبرنگار (ایبنا) با مرتضی جعفری‌پور را اینجـــــــا بخوانید.

نظر شما